Η ανατολική είσοδος του χώρου

ΣΙΦΝΙΩΝ ΧΩΡΑ

Ιχνηλατώντας το τοπίο

της αρχαίας Σίφνου

Η έκθεση υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος «Αρχαίες στρατηγικές για τις χρήσεις γης υπό διαχρονική προοπτική και οι επιπτώσεις στα σχέδια σύγχρονων υποδομών: το παράδειγμα της Σίφνου» που, με το ακρωνύμιο “Siphnos and beyond”, εντάχθηκε στη δράση «Διμερής και Πολυμερής Ερευνητική & Τεχνολογική Συνεργασία Ελλάδας– Γερμανίας» του ΕΣΠΑ 2014-2020.

Το πρόγραμμα πραγματοποιήθηκε με τη συνεργασία της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, του Πανεπιστημίου Friedrich Schiller της Jena Γερμανίας και της εταιρείας ανάπτυξης λογισμικού Dataverse LTD, καθώς και με τη συμμετοχή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.

Η έκθεση οργανώθηκε από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων με τη σύμπραξη του Δήμου Σίφνου, του Σωματείου «Οι φίλοι του Κάστρου της Σίφνου», της Δημοτικής Κοινωφελούς Επιχείρησης Σίφνου και, πέρα της παρουσίασης του προγράμματος και των κύριων αποτελεσμάτων της αρχαιολογικής έρευνας, ανέδειξε και τα βασικά συμπεράσματα που αντλήθηκαν από την καταγραφή διαχρονικών στοιχείων της χρήση γης, προσφέροντας πολύτιμες πληροφορίες για τη βιώσιμη ανάπτυξη του νησιού.

Αφετηρία του αναπτύγματος της έκθεσης αποτέλεσε η σύντομη αναδρομή στις αρχαιολογικές έρευνες που ξεκίνησαν στη Σίφνο στα τέλη του 19ου αιώνα από τον πρωτοπόρο αρχαιολόγο Χρήστο Τσούντα. Οι παράμετροι και τα κύρια παραδοτέα του ερευνητικού προγράμματος “Siphnos and beyond”, συνέθεσαν την επόμενη ενότητα, εισάγοντας τον επισκέπτη στους βασικούς άξονες του αφηγήματος, οι οποίοι αναπτύχθηκαν σε δύο κατευθύνσεις. Αφενός στην ενδιαφέρουσα περίπτωση της μυκηναϊκής ακρόπολης στης Μπαρώνας το Φρούδι και αφετέρου, στο σύστημα κατοίκησης και εκμετάλλευσης της σιφναϊκής υπαίθρου με την ίδρυση πολυάριθμων πύργων κατά τους αρχαίους χρόνους. Η καταγραφή στοιχείων διαχρονίας που συνδέουν την αρχαιότητα με τη δραστηριότητα κατά τους βυζαντινούς αλλά και τους νεότερους χρόνους παρουσιάστηκε στην τελική ενότητα της έκθεσης και παράλληλα, σκιαγραφήθηκε με την παρουσίαση του πύργου στ’ Αργυρού το Πετάλι και του Μαύρου χωριού. Στόχος του σχεδιασμού της έκθεσης ήταν η γνωριμία του επισκέπτη με το ερευνητικό πρόγραμμα, η νοερή μετάβασή του στη σιφνιακή ύπαιθρο και η επαφή του με τα στοιχεία που συμπλέκουν διαχρονικά τη χρήση της. Η υλοποίησή του σχεδιασμού βασίστηκε τόσο στη μορφολογική διαχείριση του χώρου του Παλιού Σχολείου στο Κάστρο, όσο και στην εφαρμογή μουσειογραφικών και γραφιστικών προτάσεων που παρότρυναν το κοινό να ακολουθήσει τη χάραξη της χρονικής αλληλουχίας και παράλληλα, να εξερευνήσει το εκθεσιακό υλικό, το οποίο συμπεριελάμβανε κείμενα, αρχειακά τεκμήρια, φωτογραφίες, σχέδια και βιντεοπροβολές.

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Γενικός συντονισμός
Δρ. Δημήτρης Αθανασούλης, Έφορος Αρχαιοτήτων Κυκλάδων
Επιστημονική επιμέλεια-μουσειολογικός σχεδιασμός

Δρ. Γεωργία (Ζώζη) Παπαδοπούλου, Αρχαιολόγος, Προϊσταμένη Τμήματος Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, ΕΦΑΚΥΚ, επιστημονική υπεύθυνη του προγράμματος “Siphnos and beyond”

Στέφανος Κεραμίδας, Αρχαιολόγος – Μουσειολόγος, ΕΦΑΚΥΚ

Ιωάννης Ζόγκος, Αρχαιολόγος, Υποψήφιος διδάκτορας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

Μουσειογραφικός και γραφιστικός σχεδιασμός, παραγωγή μουσειογραφικού υλικού, υλοποίηση, επιμέλεια, επεξεργασία οπτικοακουστικών παραγωγών
Easy Dot
Renders
ΚΥ.ΘΡΑ architects
Κείμενα ενότητας αρχαίων πύργων
Δρ. Sebastian Ipach, Αρχαιολόγος, Διδάκτορας Πανεπιστημίου Friedrich Schiller Ιένα (Jena)
Μεταφράσεις
Όλγα Καρυώτη
Φωτογραφίες

Ιωάννης Ζόγκος και Δρ. Sebastian Ipach

Δρ. Eva Winter, Αρχαιολόγος, Καθ. Πανεπιστημίου Friedrich Schiller Ιένα (Jena), επιστημονική υπεύθυνη του προγράμματος “Siphnos and beyond”

Δρ. Χρ. Τελεβάντου (Ακρόπολη Αγίου Ανδρέα 2008)

Αεροφωτογραφίες
Παύλος Φυλάκτος, Αρχαιολόγος, ΕΦΑΚΥΚ με τη συνδρομή του Αποστόλη Καράβη, φύλακα αρχαιοτήτων
Τοπογραφικά υπόβαθρα

Μαρία Μπία, Αγρονόμος Τοπογράφος Μηχανικός, ΕΦΑΚΥΚ

Διονύσιος Νιότης, Αγρονόμος και Τοπογράφος Μηχανικός ΕΜΠ

Γεώργιος Μακρής, Αγρονόμος και Τοπογράφος Μηχανικός ΕΜΠ

Δρ. Eva Winter (τοπογραφικά υπόβαθρα ενότητας αρχαίων πύργων και σχέδιο πύργου τ’ Αργυρού το Πετάλι)

Οπτικοακουστικές λήψεις

Σπύρος Τριάντος, Αρχαιολόγος

Παύλος Φυλάκτος

Ιωάννης Ζόγκος

Θεώνη Παναγιωτοπούλου, Αρχαιολόγος

Ψηφιακή πλατφόρμα και επεξεργασία στοιχείων βάσης δεδομένων

Dataverse LTD

Δρ. Γεωργία Παπαδοπούλου

Κατερίνα Καλαντζοπούλου, Αρχαιολόγος, ΕΦΑΚΥΚ

Μάγδα Γιαννακοπούλου, Αρχαιολόγος, Υποψήφια διδάκτορας διδάκτορας Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών

Ιωάννης Ζόγκος

Αρχιτεκτονική τεκμηρίωση και σχεδιασμός του Παλαιού σχολείου του Κάστρου

Ιωάννης Μητσούλης, Αρχιτέκτονας, Προϊστάμενος Τμήματος Αρχαιολογικών Έργων και Μελετών, ΕΦΑΚΥΚ

Νικόλαος Τσούρης, ζωγράφος

Λογιστική υποστήριξη

Μαρία Γλαρέντζου και Ασημίνα Γιαννιώτη

Γενική υποστήριξη

Αποστόλης Καράβης και Ανθή Ματσάκη, φύλακας αρχαιοτήτων

Η έκθεση

Αρχαίοι πύργοι - Τ' αργυρού το πετάλι