ΣΙΦΝΙΩΝ ΧΩΡΑ

Ιχνηλατώντας το τοπίο

της αρχαίας Σίφνου

Μαύρο χωριό

Ο ερειπωμένος σήμερα οικισμός του Μαύρου Χωριού, μελετήθηκε στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος, καθώς αναπτύχθηκε στους νεότερους χρόνους σε θέση που προϋπήρχε αρχαίος πύργος, συνιστώντας επομένως ένα ενδεικτικό παράδειγμα διαχρονικότητας. Τα αρχιτεκτονικά του κατάλοιπα αντανακλούν την προσπάθεια των κατοίκων να εκμεταλλευτούν τα φυσικά πλεονεκτήματα της περιοχής, παρά τις απαιτητικές συνθήκες του τοπίου. Βρίσκεται στην περιοχή Καλαμίτσι της νοτιοδυτικής Σίφνου, στα βόρεια της ακρόπολης της Μπαρώνας το Φρούδι και καταλαμβάνει βουνοπλαγιά με υψόμετρο 250μ. περίπου από την επιφάνεια της θάλασσας. Βάσει της επιφανειακής κεραμικής, η ίδρυση του οικισμού τοποθετείται στα τέλη του 16ου ή τις αρχές του 17ου αιώνα.

Ο κυρίως οικιστικός πυρήνας εντοπίζεται περιμετρικά της εκκλησίας του Αγίου Πολύκαρπου, που χρονολογείται στον 17ο ή 18ο αιώνα, ενώ τα οικοδομήματα που αναπτύσσονται προς τα βορειοανατολικά συνιστούν πιθανώς μεταγενέστερες κατασκευές. Οι κατοικίες του οικισμού είναι μονόχωρες, μονώροφες και φέρουν επίπεδες στέγες κατασκευασμένες με σχιστολιθικές πλάκες και ξύλινα δοκάρια, ενώ το πλήθος των καλλιεργητικών ανδήρων, η παρουσία χώρων σταυλισμού, αποθηκών, αλωνιών και ελαιοτριβείων, τονίζουν τον αγροτικό χαρακτήρα της εγκατάστασης.
Αν και δεν διαθέτουμε καμία σχετική γραπτή μαρτυρία, η εγκατάλειψη του οικισμού συντελέστηκε πιθανώς προς τα τέλη του 19ου αιώνα, γεγονός το οποίο η λαϊκή παράδοση συνέδεσε με κάψιμο του χωριού έπειτα από πειρατική επιδρομή ή ενδημική ασθένεια.
Η επιφανειακή κεραμική αρχαϊκών και κλασικών χρόνων (7ος-5ος αι. π.Χ.), τα κατάλοιπα τοίχων και η παρουσία αρχαίου πύργου, μαρτυρούν πιθανή αρχαία εγκατάσταση στην περιοχή, οικοδομικό υλικό της οποίας χρησιμοποιήθηκε για την κατασκευή των νεότερων οικοδομημάτων. Ο πύργος, γνωστός ως στου Καλαμιτσιού το Φρούδι, του οποίου η κυκλική κάτοψη διατηρείται σήμερα κατά το ήμισυ, σώζεται σε μέγιστο ύψος 1,60μ., ενώ εξωτερικά προσκτίσματα είναι ορατά στη βόρεια πλευρά του.

Μαύρο χωριό

Οι πειρατές το κάψανε
Αρχαίοι πύργοι - Τ' αργυρού το πετάλι